...mGa nAgdAan, aTinG baLiKan...

Panahon Ng Hapon at ang Pagbabalik ni Gen. MacArthur

Ang Pangalawang Digmaang Pandaigdig ay maituturing na pinakamatinding digmaang nangyari sa kasasayan ng Mundo. Ito ay matatawag na laban sa pagitan ng buhay at kamatayan. Noong Disyembre 8, 1941, pagkatapos ng pagbobomba ng mga Hapon sa Pearl Harbor, nagdeklara ng laban ang Pilipinas sa Hapon sa bandila ng Amerika.

Dahil sa pagkasira ng pinakamalaking base militar ng Amerika sa Hawaii, ang Pearl Harbor, unti-unting natalo ang pinagsamang tropa ng Amerkano at Pilipino, at unti-unti ring sinakop ng mga Hapon ang mga lalawigan sa Pilipinas. Maraming namatay at nasugatan, ngunit ito’y hindi naging dahilan upang mapawi ang alab ng mga Pilipino tungo sa tagumpay at tunay na kalayaan.

Noong ika-2 ng Enero, 1942, tagumpay na nasakop ng mga Hapones ang Lungsod ng Maynila. Sa paniniwalang hindi pa kayang matalo ang mga mananakop, tumakas si Manuel Quezon, Presidente ng Pilipinas nang nangyari ang pananakop ng mga Hapon, kasama si Sergio Osmeña, bise-presidente, papuntang Amerika noong gabi ng Pebrero 20, 1942. kasunod nito ang tuluyang pagbagsak ng Pilipinas sa kamay ng mga mananakop na Hapones.

Sa kautusan ni Presidente Roosevelt, tumakas papuntang Australya si Heneral MacArthur. At noong Marso 17, 1942, sinabi niya sa mundo ang mga katagang: “I came through and I shall return.”

Sa kabila ng matagumpay na pananakop ng mga tropang Hapones sa Pilipinas at sa pagtatayo nito ng bagong Republika ng Pilipinas, nakipaglaban pa rin ang mga sundalong Pilipino, at nag-alsa laban sa “Bagong Republika”.

Pagkalipas ng mahigit dalawang taon, mas lalong tumindi ang damdamin ng mga Pilipino na makamit ang tagumpay sa pagbabalik ni Heneral MacArthur sa Pilipinas. Sa lugar ng Palo, Leyte naganap ang makasasayang “Leyte Landing” noong ika-20 ng Oktubre, 1944, at dito binanggit niya ang mga katagang: “People of the Philippines, I have returned”.

Ang pagbabalik ni Heneral Douglas MacArthur
kasama sina Sergio Osmena at Carlos P. Romulo sa
Palo, Leyte noong Oktubre 20, 1944

Ginawa niyang base ang Tacloban City at tumuloy sa tinatawag ngayong “CAP Building”. Dineklara niya ang muling pagbuo sa Komonwelt at ang Tacloban bilang panandaliang capital.

Dala ang mga makabagong armas at mas malakas na hukbo, unti-unting natalo ang tropang Hapon, at sa makasasayang Leyte Gulf naganap ang isa sa mga pinakamalaking pagkatalo ng mga Hapones sa tropang Amerikano.

At noong Hulyo 5, 1945, tuluyang natalo ang tropang Hapones sa Pilipinas at muling naging malaya ang Pilipinas.

Dala ng pagbomba ng mga Amerikano sa Nagasaki at Hiroshima ng Japan gamit ang bomba atomika, tuluyang sumuko ang mga sundalong Hapones.

Pagkalipas ng ilang taon, bumalik ang mga Hapon sa Pilipinas, ngunit hindi na upang makipaglaban, ngunit upang bayaran ang mga naging kasiraan dulot ng digmaan at nangako ng pakikipagkaibigan. Nagtayo rin ng mga rebulto ang mga Hapones simbulo ng pagkilala sa lakas ng loob at tapang na ipinakita ng mga sundalong namatay at nakaligtas sa labanan.

* * *